ویژگی های برجسته شعر حافظ
ما ز یاران چشم یاری داشتیم خود غلط بود آنچه میپنداشتیم
تا درخت دوستی کی بردهد حالیا رفتیم و تخمی کاشتیم
گفت و گو آئین درویشی نبود ورنه با تو ماجراها داشتیم
شیوه چشمت فریب جنگ داشت ما خطا کردیم و صلح انگاشتیم
خواجه شمس الدین محمد بن بهاء الدین محمد حافظ شیرازی، متخلص به حافظ یکی از بهترین شعرای قرن هفت هجری قمری است. شهرت و محبویت حافظ فقط مختص به مردم ایران نیست. در قرنهای هجدهم و نوزدهم میلادی، اشعار حافظ به زبانهای اروپایی ترجمه شد و حافظ بین سخنوران غربی نیز شناخته شد. در تقویم ایران، روز بیستم مهرماه هر سال، به حافظ شیرازی نسبت داده شده و در این تاریخ پژوهشگرانی از سر تا سر دنیا به آرامگاه او میآیند.
همچنین شمس الدین حافظ قرآن بود؛ به همین دلیل به نام حافظ شیرازی شناخته شده است. همچنین حافظ قرآن بودن، ویژگی است که سبب شده او بین مسلمانان نیز محترم شناخته شود. علاوه بر قرآن، اشعار او از آئینهای مزدیسنا، زروانی و مهرپرستی تأثیر پذیرفته است. به علاوه برخی از صاحب نظران معتقدند تأثیر فردوسی و خواجوی کرمانی بر اشعار حافظ نمایان است. اشعار حافظ بر ادبیات فارسی و جهان، تأثیر زیادی داشته است. برخلاف محبوبیت و مشهرویت زیاد حافظ، ما اطلاعات زیادی در مورد زندگی نامه کامل حافظ در دست نداریم و احوال زندگی او بر همگان آشکار نیست.
جهان بینی حافظ
اگر نگاهی به اشعار حافظ بیندازید، متوجه اطلاعات زیاد حافظ در مورد دین و عرفان خواهید شد. خواندن اشعار حافظ و دنبال کردن جهان بینی او میتواند در داشتن زندگی بهتر و معنویتر مؤثر باشد. در ابتدا، زمانی که شروع به خواندن شعرهای حافظ کنید، سوالاتی در مورد هستی و چیستی آن، در ذهن شما شکل میگیرد که میتوانید پاسخ همین سوالات را در دیوان حافظ بیابید. بعد از گذشت مدتی، سعی میکنید از دید حافظ به مسائل فلسفی نگاه کنید و به آنها پاسخ دهید.
همانطور که میدانید بیشتر شعارهای حافظ در باب عرفان و عشق به خداست. درک مفهوم اشعار حافظ برای همگان ساده است؛ تنها چیزی که درک این اشعار را دشوار میسازد، دو سویه بودن جهان بینی حافظ است.
در واقع حافظ سعی کرده است در اشعار خود در مورد دو چیز متفاوت سخن بگوید و به گونهای شیوا این دو مسئله را به هم مرتبط سازد. احتمالاً نام گوته را شنیده باشید، گوته یک شاعر آلمانی است که علاقه خاصی به حافظ و اشعار او داشته. به گفته خود گوته، جهان بینی حافظ و او ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر داشته است، اما مسائل فرهنگی و محیط رشد متفاوت باعث شده، جهان بینی او و حافظ، تفاوتهایی با یکدیگر نیز داشته باشند.
ویژگی های شعر حافظ
یکی از مهمترین ویژگیهای شعر حافظ، شورآفرین بودن آنهاست. بیشتر اشعار او شور خاصی را به خواننده القا میکند. همچنین حافظ سعی داشته از بیهوده گویی و زیاده گویی بپرهیزد و اشعار خود را با روش خاصی روی کاغذ آورده است.
اگر هر یک از شعرهای حافظ را خوانده باشید، حتماً متوجه گوش نواز بودن آن شدهاید. آهنگین بودن اشعار حافظ، یکی دیگر از ویژگیهای مهم شعر اوست که این ویژگی در اشعار سایر شاعران نادر است. به کار بردن کنایه در سرودن شعرها، یکی دیگر از ویژگیهای برجسته اشعار اوست. میتوانید یکی از بهترین و نفیس ترین دیوان های حافظ را تهیه کنید و از خواندن اشعار او با چنین ویژگیهای برجستهای، لذت ببرید. پیشنهاد می کنیم برای تهیه بهترین تصحیح دیوان حافظ، به این مقاله از افکارنیوز مراجعه کنید.
نمیتوان از حافظ و تأثیر او در ادبیات ایران و جهان چشم پوشی کرد. اشعار حافظ با ایرانیان عجین شده و بسیاری از ما هنگام مشکلات و تصمیمگیریها به سراغ دیوان حافظ رفته و از او کمک میگیریم. همه ما حداقل یکبار از خواندن اشعار عاشقانه حافظ لذت بردهایم. این مطلب را با شعری زیبا به پایان می رسانیم:
مرحبا ای پیک مشتاقان بده پیغام دوست تا کنم جان از سر رغبت فدای نام دوست
واله و شیداست دایم همچو بلبل در قفس طوطی طبعم ز عشق شکر و بادام دوست